* Phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non. Từ 1-1.5 tuổi trẻ đã có khả năng hiểu được một số từ mà người lớn sử dụng và khả năng giao tiếp bắt đầu hình thành.Giai đoạn 1,5 – 3 tuổi, trẻ bắt đầu phát triển ngôn ngữ tích cực và có những bước tiến vượt bậc.Giai đoạn 3-5 tuổi, trẻ đã tiếp thu được rất nhiều vốn từ vựng từ mọi sự vật, sự việc ở môi trường xung quanh.
* Bỏ qua các giai đoạn vàng này là cha mẹ đã lỡ mất cơ hội xây dựng cho con nhỏ một nền tảng ngôn ngữ vững chắc ngay từ thuở còn thơ. Vì thế các phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ trong giai đoạn từ 1-5 tuổi cần được áp dụng đúng lúc và phù hợp.
Dưới đây là một sô phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non mà các bậc phụ huynh nên tham khảo.
Khi trẻ bắt đầu biết đi cha mẹ đã có thể áp dụng các phương pháp cơ bản trong phát triển ngôn ngữ cho trẻ nhỏ. Kỹ năng này giúp các bé trau dồi từ vựng, phát triển óc quan sát, tăng khả năng nghe nhìn.
Các bậc phụ huynh nên đưa trẻ đi đến những nơi có nhiều cây xanh, bầu không khí trong lành như công viên, khu vui chơi,… Việc này không chỉ giúp trẻ được hòa mình với thiên nhiên mà còn là cơ hội để cha mẹ giới thiệu đến con những điều mới mẻ xung quanh.
Nên để bé tự do chạy nhảy và khám phá, sau đó hỏi xem bé đã quan sát và nhìn thấy những gì. Cha mẹ hãy luôn đóng vai người thầy chỉ dạy cho con mọi thứ. Chỉ cần cha mẹ để tâm lưu ý, lắng nghe và trò chuyện cùng con, trẻ sẽ nhanh chóng có được vốn từ ngữ phong phú.
Nếu như những yếu tố hợp thành của âm nhạc là âm tiết, âm điệu và âm sắc thì đối với ngôn ngữ các yếu tố có tác động trực tiếp chính là thính giác và thị giác. Hai yếu tố này góp phần kích thích não bộ của trẻ nhỏ, tạo tiền đề cho sự phát triển ngôn ngữ.
Do đó, cho trẻ nhỏ nghe nhạc thường xuyên cũng chính là cách giúp các bé rèn luyện khả năng nghe, cảm nhận và rèn luyện phát âm cho trẻ.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, trẻ nhỏ càng tham gia trò chuyện với người lớn nhiều thì vốn từ của các bé càng nhiều và rộng. Ở tuổi mẫu giáo, vốn từ của các em càng rộng thì càng đọc hiểu tốt hơn.
Trò truyện với con là phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ đơn giản, dễ áp dụng nhưng nhiều cha mẹ vì quá bận bịu nên thường xuyên quên điều này. Mỗi ngày, cha mẹ nên nói chuyện cùng con bất cứ khi nào có thể, như trong lúc ăn hoặc khi tắm cho con,…
Ngoài ra, khi nói chuyện, cha mẹ cũng nên đưa ra cho bé những câu hỏi đơn giản để bé có thể dễ dàng trả lời. Ví dụ như khi đi làm về, hãy hỏi trẻ: “Hôm nay con ở nhà có nghe lời bà không?” hoặc “Hôm nay ở nhà con đã làm những gì, hãy kể cho ba/ mẹ nghe nhé!”…
Thực hành cho bé những câu hỏi như vậy sẽ rèn luyện cho bé cách hồi tưởng những việc đã diễn ra và cố gắng tư duy từ ngữ để nói cho cha mẹ biết những gì bé đã làm trong ngày. Thói quen này nếu được rèn luyện thường xuyên, khi lớn hơn các em sẽ quen với việc tâm sự mọi chuyện xảy ra với cha mẹ, cha mẹ sẽ hiểu con hơn và trở thành người bạn luôn song hành cùng con vượt qua mọi thử thách.
Cùng bé đọc sách là cách tốt nhất mang đến cho bé thế giới từ vựng phong phú và cách sử dụng từ ngữ phù hợp với ngữ cảnh. Những câu chuyện cảm động, gần gũi, nhẹ nhàng sẽ kích thích khả năng tư duy, tập cho bé tính kiên nhẫn và dạy cho bé về tình yêu thương. Sau mỗi câu chuyện, hãy hỏi bé những câu hỏi có liên quan đến nội dung, nhân vật,… của câu chuyện để giúp bé học cách ghi nhớ.
Nếu như đọc sách là cách mang đến cho trẻ nhỏ vốn ngôn ngữ trong sách vở thì vui chơi lại giúp trẻ biết giao tiếp theo cách tự nhiên, biết biểu lộ cảm xúc và tăng khả năng vận động. Thông qua mỗi trò chơi, bé sẽ phát huy tối đa trí tưởng tượng của mình và dùng ngôn ngữ đã học được để diễn đạt điều đó.
Một trong những phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non phổ biến là tập cho bé hát những bài đồng dao hoặc các bài thơ có vần điệu, dễ thuộc. Trẻ ở độ tuổi này rất thích ca hát và thuộc bài rất nhanh. Những câu từ trong hai loại hình văn học này gần gũi, dân dã, khiến trẻ dễ tiếp thu và dễ vận dụng.
Những nét chữ, nét vẽ nguyệch ngoạc chính là cách mà các bé phác họa lại những gì học được từ người lớn và tưởng tượng ra theo trí nhớ của chúng. Bởi vậy, cha mẹ hãy khuyến khích con làm điều này bằng cách chơi cùng con. Hãy dạy con vẽ những nét đơn giản, cách cầm bút sao cho đúng, khuyến khích con nói ra những thứ con muốn vẽ,… để từ đó kích thích sự sáng tạo và phát triển khả năng ngôn ngữ, khả năng miêu tả sự vật ở trẻ.
Có thể thấy phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non có rất nhiều. Tuy nhiên các bậc phụ huynh nên lựa chọn và phối hợp sao cho hợp lý để bé cảm thấy hứng thú và vui vẻ học tập cùng mình trong hành trình phát triển kỹ năng giao tiếp cho trẻ.
